واحدهای تولیدی اغلب با عنوان هایی همچون دایکات و کارتن دایکاتی آشنا می باشند با این حال در اغلب موارد با مفهوم دقیق و کاربردی این تکنولوژی آشنایی چندانی ندارند و به صورت دقیق نمیدانند که دایکات چیست؟ این تکنولوژی کاربرد بسیاری در صنایع مختلف دارد اما در صنایع مربوط به کارتن سازی از اهمیت به خصوصی برخوردار بوده و به همین علت قصد داریم در این مقاله علاوه بر دایکات شما را با کارتن دایکاتی نیز آشنا سازیم.

دایکات چیست؟

معنای لغوی دایکات چیست؟ دایکات برگرفته از واژه لاتین Die cutting است و به نوعی از الگوهای قالب یافته و برش خورده اطلاق می گردد. در اصطلاح فنی به نوعی از دستگاه های برش ورق اعم از پلاستیک، مقوا، فلز و … گفته می شود و به ایجاد اشکال هندسی کاملا حرفه ای منتهی می گردد. 

این اشکال بر طبق الگوهای از پیش تعیین شده قالب می خورند و در تعداد بسیار زیادی تولید می گردند. این اشکال در صورتی که بر روی مقواهای کارتنی الگوپردازی شده و برش داده شوند، انواع مختلفی از کارتن های دایکاتی را تولید می کنند.

انواع اصطلاحات دایکات

دایکات یکی از فرآیندهای خاص جعبه سازی محسوب می‌شود. در سال‌های نخست پس از ایجاد فرآیندی به نام دایکات، این موضوع تنها برای بسته بندی کفش در جعبه‌های کاغذی کاربرد داشت.

اما امروزه دیده می‌شود که برای تهیه جعبه پیتزا هم از فرآیند دایکات استفاده می‌شود تا جعبه پیتزا شکل بگیرد و همان کارایی مورد نظر ما را داشته باشد. البته دایکات در صنعت جعبه سازی و بسته بندی، تنوع زیادی دارد که به طور کلی، هر کدام دارای اصطلاحات مختص به خود می‌باشند که در این جا به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

برش: اگر بر روی متریال چوبی، تیغ زنی و برش سرتاسری دقیق انجام شود، می‌گوییم برش انجام داده شده است. پرفراژ هم نوعی خط برش است که علاوه بر برش دادن کاغذ، برای برش دادن جعبه هم می‌توان از این تکنیک استفاده کرد. به طور کلی، برای انجام پرفراژ و یا سایر خطوط برش در متریال چاپی، دستگاه‌های متعددی وجود دارد که دیگر لازم نیست با استفاده از دست به برش دادن آن‌ها بپردازید. 

خط تا: بخش‌هایی از متریال چاپی که خم شده یا تا زده شده است، دارای خط تا هستند. در نظر داشته باشید، بخش‌هایی که دارای خط تا هستند، هیچ شکافی در آن جا مشاهده نخواهد شد. چرا که فرآیند ایجاد خط تا با دقت زیادی انجام می‌شود که سوراخ و یا شکافی در متریال چاپی ایجاد نشود. 

برجسته سازی: برجسته سازی جزو مراحل اصلی دایکات نیست. اما به هر حال، برای خروج متریال چاپی پس از ایجاد برش و خط تا، این مرحله را می‌توان جزو مراحل پایانی دانست. در واقع، برجسته سازی در دایکات با به کار گیری خط تا و برش انجام می‌شود. 

سوسه گیری: بعد از این که شیت قالب خورده مقوا تشکیل شد، جعبه از آن جداسازی می‌شود. به این کار در فرآیند دایکات، سوسه گیری می‌گویند. کاربرد سوسه گیری در دایکات، این است که کار چاپی را به ورق چاپی اتصال می‌دهند و به همین خاطر، فضای خالی در ورق جداشده وجود نخواهد داشت. 

پوشال برداری: پوشال برداری جزو مراحل انتهایی فرآیند دایکات است. به طوری که بخش‌های اضافه جعبه برش‌خورده، از متریال چاپی جدا می‌شود و دیگر هیچ اتصالی بین آن‌ها نیست. 

انواع قالب دایکات

به طور معمول در سطح پیشرفته، دایکات با استفاده از دستگاه‌ها و قالب‌های متعدد صورت می‌گیرد. برخی از این قالب‌ها در داخل دستگاه‌های پیشرفته وجود دارد. اما برخی دیگر از قالب‌ها به صورت دستی هم قابل استفاده هستند و نیازی نیست که دستگاه برقی خاصی را برای دایکات استفاده کنید. 

دایکات فکی یا تخت

در انتخاب قالب‌های فکی یا تخت، اصلا محدودیت ندارید. چون قالب‌های فکی یا تخت دارای محدودیت خاصی نیستند و برای انواع کارتن‌ها قادر هستید تا از این قالب برای فرم‌دهی به کارتن دایکات استفاده کنید. ناگفته نماند که قالب دایکات فکی یا تخت برای فرم‌دهی به پوست چرم هم مناسب هستند. چون ساز و کار این قالب‌ها برای فرم دادن به سطوح سخت و محکم قابل استفاده هستند. 

دایکات روتاری یا دوار

قالب دایکات روتاری یا دوار نسبت به قالب دایکات فکی، استحکام بیشتری دارد. این قالب دارای شکل استوانه‌ای است و متریال‌های قوی برای ساخت و تولید آن‌ها استفاده شده است. قالب دوار در دستگاهی به نام دایکات روتاری قرار می‌گیرد که با چرخش این دستگاه، شکل قالب بر روی انواع کاغذ و یا جعبه‌ها در خواهد آمد. 

قالب‌های تخت همزمان (کلیشه برجسته)

این قالب‌ها صرفا برای پرفراژ کردن جعبه و برجسته سازی آن کاربرد دارند. به احتمال زیاد متوجه شده اید که کار این قالب‌های تخت به صورت همزمان می‌باشد. بدون اینکه به بخشی از فرآیند کار آسیب وارد شود. در نظر داشته باشید که برای استفاده از قالب‌های تخت همزمان می‌توانید تیغ‌زنی هم انجام بدهید. 

ماشین برش قالب (die cut) چیست؟

دستگاه های برش، ماشین هایی هستند که اشکال مختلف مانند کاغذ، نئوپان( مانند مقوا اما ضخیم تر و متراکم تر)، پارچه و سایر مواد را برش می دهند. بیشتر افرادی که به طور مرتب مواد مختف را برش می دهند دارای دستگاه های شخصی هستند. این دستگاه ها اندازه ای حدودا به اندازه ی یک اجاق گاز دارند. در نتیجه در مکان های کوچا هم قابل استفاده است. حتی مدل های تاشو و کوچک تر هم وجود دارد که میتوان از آنها استفاده کرد.

دستگاه برش دستی چیست؟

دستگاه برش دستی

دستگاه های برش دستی با یک میل لنگ یا اهرم به راحتی یک چرخاننده عمل میکند و برای برش کاغذ و سایر مواد استفاده می شوند. بعضی از این دستگاه ها یک منبع تامین نیرو که با برق کار میکند نیز دارند. با عبور مواد مختلف از غلطک های دستگاه، به آن ها توسط آن نیرو فشار وارد می شود و به قالب های مختلف تبدیل میکند.

دستگاه برش دیجیتال چیست؟

دستگاه برش دیجیتال

این دستگاه ها توسط منبع برق تغذیه می شوند. همچنین به وسیله ی نرم افزار یا کارتریج کنترل می شوند. میتوانید به وسیله ی نرم افزار بر روی حتی موبایل خود شکل مورد نظر خودتان را انتخاب و برش دهید. خیلی از این دستگاه ها به وسیله ی بلوتوث نیر کار میکنند درست مانند پرینترها.

انواع کارتن

امروزه کارتن ها را به دو نوع تقسیم می کنند که عبارتند از:

  • کارتن عادی
  • کارتن دایکاتی

کارتن عادی عمومی ترین کارتن های موجود در سطح واحدهای تولیدی سنتی هستند با این حال واحدهای تجاری مدرن به سمت استفاده از کارتن های دایکاتی متمایل شده و استفاده از آن را نشانه ای از اعتبار برند و نام تجاری خود می دانند.

نحوه ساخت کارتن دایکات چیست؟

نحوه ساخت
نحوه ساخت

برش دایکاتی عموما با استفاده از دو نوع دستگاه پینگ پنگی و دستگاه فکی انجام می شود. دستگاه دایکات پینگ پنگی شباهت بسیاری به میز پینگ پنگ داشته و استفاده از آن به همکاری حداقل دو نیروی انسانی نیاز دارد اما دستگاه دایکات فکی به صورت آرواره های فک انسان عمل نموده و به همین علت بدین عنوان معروف شده است.

نوع دیگری از این دستگاه ها وجود دارد که دایکات روتاری نام داشته و همچون یک سیلندر بسیار سنگین عمل می کند. این دستگاه بیش از هر چیز دیگری در عرصه فلزات و برش ورق های فلزی بکار می رود و کمتر در صنایع کارتن سازی کاربرد دارد.

قالب های مورد نظر برای ساخت کارتن دایکاتی، از پیش طراحی شده و سپس به وسیله تیغ های موجود در دستگاه دایکات به صورت کاملا دقیق بر روی مقواهای مورد استفاده در ساخت کارتن اعمال می شوند. نصب این الگوها بر روی یکدیگر منجر به تولید یک جعبه مکعبی با عنوان کارتن دایکاتی و یا جعبه دایکات می گردد.

انواع کارتن دایکاتی چیست؟

کارتن دایکاتی در صنعت کارتن سازی دارای انواع مختلفی است. در اینجا ما به 3 مدل از انواع این کارتن ها اشاره میکنیم.

تلسکوپی

این کارتن به دو قسمت مجزای زیره و رویه تقسیم شده و بهترین مثال ممکن در این زمینه کارتن بسته بندی خرما است. امروزه بسیاری از کارتن های حمل سیب و موز نیز به صورت دایکاتی طراحی می گردند.

دسته دار

کارتن های مربوط به حمل اسباب بازی های کودکانه در زمره جعبه دایکاتی دسته دار قرار می گیرند. علاوه بر دسته های تعبیه شده به صورت دستگیره در قسمت بالای جعبه های دایکاتی می توان به جعبه های دسته دار ساده که در طرفین کارتن قرار می گیرند نیز اشاره کرد. این کارتن ها به صورت صندوق حمل شده و برای حمل لوازم سنگین بکار گرفته می شوند.

چهار درب

این کارتن یکی از نگهدارنده ترین جعبه های مدرن است که امروزه برای حمل و جابجایی وسایل و جعبه های کوچکتر بکار می رود.

خب تا الان فهمیدیم که دایکات چیست و انواع آن کدام اند. حال به بحص های فنی آن خواهیم پرداخت. مسائل اصول بسته بندی، چاپ و گرافیک و غیره.

اصول بسته بندی این نوع کارتن ها

بسته بندی کارتن دایکات به راحتی صورت می گیرد و اصول قرارگیری درب بر روی جعبه به خوبی مشخص شده است. عدم رعایت این قواعد بسیار ساده باعث می گردد کارتن دایکاتی قادر به رعایت اصول مراقبتی نبوده و حمل کالا با احتمال خطر و آسیب همراه می گردد.

زمانی که از اصول بسته بندی کارتن دایکاتی سخن می گوییم نباید تصور کنید قواعد بسیار مشکل و دردسر سازی در این زمینه وجود دارد صرفا کافیست به نحوه قرار گیری برش های مقوایی برای درب کارتن دقت کرده و آنها را طبق اصول مشخص شده روی یکدیگر قرار دهید.

پس از بسته بندی یک کالا به وسیله کارتن دایکاتی شما با یک جعبه کاملا محکم و استاندارد روبرو خواهید بود که کمترین مشکلی در خصوص حمل و جابجایی نخواهد داشت.

چاپ و گرافیک بر روی این مدل کارتن

مقواهایی که برای تشکیل یک کارتن دایکاتی مورد استفاده واقع می شوند کاملا قابلیت چاپ و گرافیک به صورت حرفه ای را دارند. یک شرکت کارتن سازی معتبر باید از برترین تکنولوژی های عصر حاضر برای چاپ و گرافیک بر روی مقواهای دایکاتی استفاده نماید.

کارتن دایکاتی به صورت کاملا ساده و بدون چاپ و گرافیک نیز تولید می گردد چرا که برخی از واحدهای تجاری خود مبادرت به چاپ مندرجات مورد نیاز بر روی جعبه های بسته بندی می کنند با این حال ممکن است کارتن ها بدون چاپ و گرافیک نیز مورد استفاده واقع گردند.

کارتن دایکات و سردخانه های صنعتی

یکی از مهمترین علل محبوبیت کارتن های دایکاتی قابلیت نگهداری برخی از مواد غذایی در سردخانه های صنعتی و با استفاده از کارتن دایکاتی است. این قابلیت با افزایش طول عمر مواد غذایی همراه بوده و منجر به حمل آن ها در مناطق دور دست می گردد. 

از جمله محصولات غذایی که باید در سردخانه های صنعتی نگهداری گردد، خرما و لبنیات است که اغلب باید در مدت زمان کوتاهی مصرف گردند. از دیگر محصولات غذایی که در برخی از فصول سال نیاز به نگهداری در سردخانه های صنعتی دارند می توان به انواع میوه جات همچون موز و سیب اشاره کرد.

قیمت این نوع کارتن با بقیه چه تقاوتی دارد؟

قیمت این مدل کارتن
قیمت این مدل کارتن

کارتن دایکاتی محکم تر از کارتن عادی و طبق اصول استانداردی ساخته می شود که باعث طراحی خلاق تر و حمل راحت تر آن در زمان توزیع بار می گردد. مسلما کیفیت بیشتر با افزایش قیمت نیز همراه خواهد بود. با این حال انواع کارتن دایکاتی با قیمت های متفاوتی تولید می شوند.

کارتن دایکاتی نیز از جنس مقوا بوده و سلولوزی می باشد اما در لایه ها و استحکام متفاوتی تولید می شوند و به همین علت قیمت تمام شده آن ها نیز متفاوت است. دقت کنید که قیمت کارتن بر قیمت کل تولیدات حمل شده تقسیم می گردد و اصولا هزینه چندانی را بر قیمت فروش تحمیل نمی کند.

از کجا سفارش دهیم؟

در صورتی که برای توزیع اقلام مصرفی، صنعتی و غیر صنعتی نیاز به خدمات دایکات کارتن و همچنین سفارش و خرید کارتن دایکاتی دارید، می توانید از طریق این وب سایت اقدام نمایید. وب سایت آذین پک مشهد با استفاده از برترین دستگاه های دایکات و همچنین دستگاه های چاپ و گرافیک کاملا حرفه ای قادر است شما را در بسته بندی اصولی محصولات خود یاری نماید.

سوالات متداول این تکنولوژی

قسمت نهایی این مقاله را به ارائه پاسخ به سوالات شما در مورد دایکات اختصاص داده ایم. متداول ترین سوالات مربوط به کارتن دایکاتی را در ذیل مطرح می کنیم.

کارتن دایکاتی در چه ابعادی تولید می گردد؟

یکی از مهمترین خصوصیات استفاده از تکنولوژی دایکات عدم محدودیت طول و عرض و ارتفاع و عدم محدودیت طراحی است. بنابراین شما می توانید کارتن های خود را با قالب های مختلف و طراحی متفاوت سفارش دهید.

آیا این نوع کارتن ها ضد آب است؟

این مدل کارتن نیز همچون دیگر انواع کارتن های سلولزی از جنس مقوا بوده و مقوا نیز در مقابل آب آسیب پذیر است. با این حال تعداد لایه های مقوای بکار رفته تاثیر بسیار زیادی در میزان نفوذ آب به لایه های داخلی خواهد داشت.

آیا امکان واژگونی باری که به وسیله این کارتن بسته بندی شده است وجود دارد؟

در صورتی که ضربه وارد شده جزیی و خفیف باشد خیر اما در صورتی که بر اثر ضربات بسیار شدید و یا سوانح رانندگی باشد، به احتمال بسیار زیاد بار واژگون گردد با این حال به علت استحکام کارتن دایکاتی احتمال آسیب به کالا و محصول بسیار کم خواهد بود.

آیا کارتن دایکاتی تجدید پذیر است؟

یکی از جذاب ترین سوال ها بحث تجدید پذیر بودن آن است.
کارتن دایکاتی از جنس مقوا بوده و مقوا نیز قابلیت بازیافت بالایی داشته و به راحتی در طبیعت جذب می گردد بنابراین مورد حمایت سازمان های بین المللی بوده و برای حفاظت از محیط زیس بسیار مناسب است.